Bee-line essay, "Van katten, kiekens en keis"

Vorige zondag was een benepen dag.
In mei zou ze negen jaar zijn geworden, maar zondag gaf ze luidruchtig de geest.
Het sneed door merg en been.
Al hadden we het dagen in de gaten, we stonden we er als kiekens zonder kop machteloos en onnozel naar te kijken.
Jaren dag in dag maakte ze deel uit van ons dagelijks leven, als een alledaagse vanzelfsprekendheid.
Hoe raar het ook moge klinken, we waren allemaal aangeslagen.
Iets of iemand zien lijden en dan zien doodgaan, wie blijft daar onaangeroerd bij?
Het laat je brutaal stilstaan bij je eigen sterfelijkheid, hoe jong of oud je ook in 't leven staat.
De jongens groeven spontaan een put in de tuin, een plek die we vanuit de keuken altijd kunnen gadeslaan. Daar ligt onze Nero nu.
Nooit gedacht dat het me zou raken, ik ben immers niet zo close met katten.
Vandaag, juist geteld een week later, praat niemand nog over Nero.
Zo zal het ook mij vergaan, vroeger zoals verwacht, of later tegen alle verwachtingen in.
De grond in en het leven gaat verder. Even stilstaan en dan gewoon weer verder.
Mensen vergeten snel en wat ons vandaag bezig houdt of belangrijk lijkt, is morgen geschiedenis.
Al of niet bewaard in woord of beeld of ergens gewoon in 't achterhoofd waar herinneringen op hun lauweren rusten.
Zoals het opstel over "Mijn kat" dat mijn vader schrijven moest in de tijd dat kinderen hooguit tot 12 jaar naar school gingen en meer motten kregen dan verstand.
Zijn bijdrage leverde hem ook enkel maar "een paar peire rond sen oure" op.
Ik heb het verhaal tientallen keren moeten horen, waardoor het deel uitmaakt van mijn persoonlijke geschiedenis. Een geschiedenis "van tegen Brussel".
"Mijn kat ...
Ik wei ni choo wa da ik dau moun over segge want waele hemme tho‘s geen poes."
Ja, mijn vader was kort van stof.

Deze week kreeg ik het zelfde gevoel met iets dat naar alle waarschijnlijkheid ook gaat verdwijnen, zeker in zijn huidige vorm, en raar maar waar ook pijn doet aan het hart.
Het houdt verband met Nero, niet onze Nero, maar DE Nero van 't school:
Imperator Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus.
Kortweg DE Nero, keizer van Rome, die toen men hem kwam arresteren zich liet doden met de woorden "Qualis artifex pereo" (1).
De geschiedenis vertelt ons verder dat toen heel Rome brandde, hij zelf op de top van de Palatijn met een lier zat te spelen, terwijl onder hem de stad in lichterlaaie stond.

Dat brengt mij naadloos tot de kiekelieren in 't keiskot van Zuun.(2)
Daar wordt vandaag nog met veel toewijding en zorg op authentieke wijze in een authentieke omgeving de "enige echte" Brusselse kaas en schepkaas gemaakt.
Vermoedelijk gaat binnen enkele maanden dit stuk cultuurhistorisch erfgoed verloren als Kaasmakerij Vander Gucht willens nillens zijn deuren sluit.
Voor meer vragen moet je terecht bij Dominique van het FAVV.
De Brusselse kaas (hettekaas), de schepkaas en ook de mandjeskaas uit Beersel zijn de enige traditionele kazen die Vlaanderen ooit rijk is geweest. Vandaag mogen dan allerlei kazen zich scharen onder het embleem Belgische Kazen, wij zijn historisch niet meer of niet minder een melk- en boterland geweest. Buiten de vernoemde kazen was er vroeger geen kaasproductie.
Althans niet in Vlaanderen. In Walloni‘ behoort de Hervekaas tot het cultuurhistorisch erfgoed en heeft als dusdanig door de E.E.G het A.O.C. keurmerk verkregen.(3)
Meer nog, de Hervekaas is de enige Belgische kaas die het label van "Slow Food" mag dragen.
Maar goed, we zitten in de Zennevallei, ten zuidwesten van Brussel en daar in Zuun rusten de kazen op kiekelieren(4) nog steeds als dappere maar stille getuigen van een rijke (ambachts)cultuur.
En cultuur is als natuur: vroeg of laat gaat het naar de kl...
Daarom een klein eerbetoon en in 't Brussels.

Es er nog plosj veu gooje fret?

In Zuun hemme ze wa feui, ze weure da geschore zonder ziep deu 'n kwoeje die in de vakanse no 't schoul eit geweist.
Ze zaen den bo‘k van Brussel aan 't aranzjeire, naa den hettekeis en fleuis de Guus.
Binne een koppel mojnne leit den hettekees onder de greun sozje.
Ik wil mai heur voesj geen waure moo ik zau heur wille zegge: Ge zedde gae ni goo gae. 'k zeen aa lever van achter dan van veui,'k weur van hiel aa misere ni choo.

---
(1) Qualis artifex pereo = Wat een kunstenaar sterft er met mij...
(2) lier = ladder, kiek = kip; kiekenlier = slaapstok voor kippen in een kiekenkot
(3) A.O.C. = Appellation d'origine contr™lŽŽ
(4) Kiekenlier in 't keiskot = houten keper die bovenaan via een gat in het gebinte (zoldering) kan verankerd worden. Op die keper zitten om de 25 ˆ 30 cm houten latten verwerkt waarop de kaasplanken met de geklopte kazen komen te rusten. Zie http://www.beaware.be/bvb/info.html
Op die manier kunnen er kiekelieren in het droogkot worden bijgeschoven of verwijderd worden naargelang de (schap)behoefte.