Bee-line essay, "Wie wind zaait, zal storm oogsten"

*** harde cijfers (*)

Twintig jaar geleden spendeerden de Belgen nog meer dan 17%
van hun uitgaven aan voeding, vandaag nog amper 12%.
In dezelfde periode stellen we een groei vast van het totale
huishoudbudget van maar liefst 46%.
Vrije tijdsbesteding neemt vandaag gemiddeld 17% voor haar rekening,
transport 12% en huur 21%.
Neem je het inkomensniveau in rekening dan merk je dat
gezinnen met de laagste inkomens 13% van hun budget aan voeding en
29% aan huur spenderen.
De hoogste inkomens besteden 10% aan voeding en 17% aan huur.

Als je mij nu vraagt welke conclusies ik trek uit die statistieken,
dan is het eerste dat in me opkomt:
"De belg leeft niet van brood alleen en is minder gaan eten
en/of de voedingsprijzen zijn niet mee ge‘volueerd in de tijd."

*** DG5 in WTC3

Ik ben donderdag naar Brussel geweest voor een ontmoeting met de DG5 in WTC3. (2)
Dat lijkt geheimzinnig en gewichtig, niet?
Maak geen connectie met 11 september noch met spionnagediensten zoals de britse MI5.
In New York stonden de WTC1 en WTC2 of samen de 'twin towers', in Brussel staan er drie WTC' s.
Samen vormen ze de 'Brussels Triplets', een naamgeving ter nagedachtenis van
de zwarte trippen van wijlen Van den Boeynants (VDB), die een belangrijk aandeel had
in dit bouwproject en dus ook in de verloedering van de Noordwijk.

De Dienst Verwerking van Zuivel- en Pluimveeproducten van het Bestuur voor de Dierengezondheid en de Kwaliteit van de Dierlijke Producten, een hele boterham om tot het creatief begrip 'DG5' te komen, organiseerde een infosessie rond de toepassing van de Europese melkhygi‘ne richtlijn 92/46/EEG.
Melkinrichtingen zoals de Midgard, die minder dan 500.000 liter melk verwerken, vallen
nu ook onder die richtlijn en kunnen geen beroep meer doen op afwijkingen.

Twee uur verder en een kilo vademecum van reglementeringen, ˇˇn slappe koffie en een barstende koppijn rijker verliet ik het WTC3 gebouw.
In het station Brussel-Noord wemelde het rond het middaguur van gehaastte tweevoeters die zich in alle richtingen verspreidden, ˇˇn groot mierennest, met her en der langgerekte kolonnes voor fast food en take away shops.
Zelfs mieren doen geen moeite meer om op een deftige manier eten te zoeken.
Wachtend op de trein maakte ik me enkele bedenkingen, bedenkingen die een tikje ego•stisch
klinken, moet ik toegeven.
Urenlang verzuipen in reglementen, investeren in allerlei bedenkelijk nuttige infrastructuurverbeteringen, zwoegen aan het vereiste zelfcontrole plan voor de kaasmakerij, enkele geaccrediteerde laboratoria verrijken met een heleboel monsteranalyses om wat te bereiken?
Dat er meer belgen gezond kunnen eten zonder ziek te worden?
Dat het % verse voeding in het dalende voedingsbudget van de belg zal stijgen?
Dat alle voeding in de nabije toekomst een industri‘le bereiding kent?
Dat we dan als producenten antibiotica toevoegen, zoals in het kippenvoer, omdat
de steriel geworden belg zo kwetsbaar is geworden dat hij preventief moet beschermd worden?
Ziekenhuizen liggen half vol met mensen die ziek werden tijdens hun ziekenhuisverblijf.

Kijk, op zo'n ogenblik moet ik mezelf troosten of ik word ziek.
Relativeren is dan de kunst.

*** Boeren, da's pas een hondenstiel

Wat een geluk dat ik boer af ben, wat een onnoemelijk groot geluk!
Boeren beleven komkommertijden, zij zweten peentjes met tuiten (3).
Wie is er al jaren het meest de kop van Jut? De boeren.
Paria's van 'den buiten' die nog amper op straat durven komen en als ze het al doen
dan is het verscholen in hoge viervoetige cabines bij ochtendgloren of valavond.
Neen, het botert niet meer tussen boeren en de publieke opinie (of is het enkel de media?).
Maar wat weet de gewone consument van landbouw of het gevoerde landbouwbeleid?
Boeren werden economisch gedwongen de productie op te drijven omdat de landbouwprijzen zich niet aanpasten aan de stijgende kosten.
Een kg tarwe bijv. bracht een boer 50 jaar terug evenveel op als vandaag.
Het was toen interessanter bonen te gaan trekken op het veld dan zelf zijn huis te metsen.
De bonen brachten genoeg geld in de lade om metsers aan te trekken.
Vandaag vind je nog enkel Polen die zich voor bonen willen bukken, die kosten 2,5 EUR per uur excl. kost en inwoon.
De landbouwprijzen werden en worden kunstmatig door subsidies laaggehouden opdat de consument zijn geld zou kunnen blijven spenderen aan economische goederen en diensten.
De landbouw werd opgeofferd ten voordele van de industrie.
Na•ef en makkelijk verleid door strategen van grote landbouworganisaties die onder ˇˇn hoedje speelde met gewetenloze internationals, dreven de boeren de productie op door kunstmeststoffen, pesticiden en herbiciden.
Schaalvergroting en maximale mechanisering om te overleven.
In die magere schrale voedingsbodem werden alleen banken en maffialieden vetter.
De eersten door investeringskredieten, de laatsten door BTW caroussels, hormonenpreparaten en andere rotzooi.
Maar nu is er toch het bio-alternatief, hoor ik uit groene hoek.
Wel biobedrijven kennen reeds 11% inkomensverlies sedert de grootwarenhuizen bioproducten opnamen in hun assortiment en de biobedrijven beklagen zich erover dat die distributieketens knabbelen aan de normen van het lastenboek en teveel bioproducten 'uit den vreemde' importeren.
Importeren moet je hier lezen als:
Het over grote afstanden vervoeren van bioproducten om die hier zo goedkoop mogelijk te verkopen aan milieubewuste consumenten die liever naar hun gemak (leve de supermarkt) en genoegen (biotomaten met Kerstmis) kijken.
Of die als goedverdienende middenklassers het bioprincipe liever naar de letter dan naar de geest invullen want ze gaan ook met twe‘en buitenshuis werken, komen ook gestresseerd thuis van hun alledaagse maatschappijbestendigende jobs en willen graag hun blazoen oppoetsen met het consumeren van het elitaire marktproduct dat 'Gezond' noemt.
Ga dat eens vertellen aan die Vietnamese familie die dagen lang met hun voeten in het water rijst oogst voor een bio-appel en bio-ei.

Als morgen alle boeren zijn verdwenen of in het beste geval gepromoveerd tot plattelandsbeheerders met een vast inkomen, die op verloren momenten schooluitstapjes opvrolijken met verhalen over koetjes en kalfjes, dampende mest en paardenvijgen, dan zitten we pas echt in de stront.
Dan dansen we naar de pijpen van wie ons voedert en in tegenstelling tot de Tweede Wereldoorlog zullen we geen pattaten meer in de voortuin moeten planten, want die is er niet meer, de paar vierkante meters rond het huis liggen vol klinkers of beton.

En als je geen eeuwigheid meer wacht dan kan je het hen zelf nog vragen wat zij ervan vinden.
Maar ik zeg jullie:
"Als de boeren aan iets het land hebben, dan is het niet in de eerste plaats dat
er gewetenlozen roet in het eten gooien (4), dan wel dat 'zij' met de rapen in de pot gaan."

*** Hoe kunnen wij nu de kool en de geit sparen?

Mij lijkt iedere vorm van 'cultuur' steeds een aanslag te plegen op de natuur.
Willen wij echter terug naar de olielamp of de hele dag op zoek naar wat de natuur ons aan eetbaars te bieden heeft?
Komaan, wees maar eerlijk.
In een tijd van lucht,- water en bodemverontreiniging, alarmerende stijging van allergi‘en door die vervuiling en zakken voedseladditieven in onze industri‘le voeding, van overbevolking en niet aflatende verstedelijking, moet de mens zich aanpassen, zijn levensstijl en voedingsgedrag aanpassen.
Ik pleit noch voor een cultuurdom van gourmets (fanaten der gastronomie) noch voor het extremisme van bio freaks en macrobioten.
Waarom niet?
Omdat er te veel honger in de wereld is om aanhanger te worden van het eerste ˇn tegen het tweede omdat we moeten leren eten wat hier, in "onze' achtertuin, gedijt en leren eerlijke prijzen te betalen voor wie het produceert.

De waarheid over boeren en gezond leven ligt zoals steeds ergens in het midden en ik kan het niet nalaten het in twee boerenwijsheden uit te drukken, als eerbetoon aan dit uitstervend ras van wroeters en koppigaards:

Onkruid vergaat niet ... kasplanten wel.
Vieze varkens worden niet vet. (5)

---
(1) N.I.S.: Nationaal Instituut voor de Statistiek
(2) DG5: Bestuur voor de Dierengezondheid en de Kwaliteit van de Dierlijke Producten
(3) peentjes zweten: angstzweet waarbij de lange druppels doen denken aan jonge peentjes.
(4) roet in het eten gooien waarbij 'roet' in de oorspronkelijke betekenis van het gezegde stond voor 'oneetbaar dierlijk vet'. (Er is blijkbaar niets nieuws onder de zon.)
(5) Vieze varkens worden niet vet: vies in de betekenis van kieskeurig.