Bee-line essay, "Bezint eer je begint"

*** Kriebels

Mijn vrouw krijgt jaarlijks rond deze tijd 'de' kriebels.
Echte lentekriebels zijn het niet vermits ze zich focussen op de tuin.
Het blijft in ieder geval spannend en amusant dit fenomeen gade te slaan.
En hoe gaat het als er een virus in huis zit, iedereen raakt besmet.
Mijn bioritme zit echter op een andere golflengte.
Voor mij is het nog winter, voor haar is het lente.
Zij is dus ook een rasechte ochtendmens, ik een avondmens.
Dit laatste spanningsveld hebben we godzijdank in de beginfaze van onze relatie handig opgelost.
Zij werd ziek van mijn zombiegedrag en ochtendhumeur na het opstaan, ik werd misselijk van haar druk over en weer geloop, net alsof het reeds middag was.
Wij besloten elkaar 's ochtends gewoon te negeren.
Met de jaren zijn we echter ook daar wat dichter bij elkaar verzeild geraakt.
Mijn ontwakingsritueel is van ruim anderhalf uur teruggeschroefd naar een halfuurtje.
Een bewijs te meer dat het spreekwoord klopt:"Wie bij een hond slaapt, krijgt zijn vlooien".

*** Erwten & Co

Ze had me de voorbije week mentaal goed voorbereid.
Met speciale klemtoon op de hoogdringendheid voor de dop-, sluimerwten en labbonen.
Halverwege de week lagen de plantzaden bij wijze van spreken me reeds uit te dagen op het nachtkastje.
Ik kon er niet naast kijken, dit weekend moesten ze erin.
Zoveel was duidelijk.
De wijze raad van mijn vader zaliger, afstammeling van een rasecht tuindersgeslacht, dat enkel stadsboerekes in den hof schieten bij de eerste zonnestraal die langer dan een kwartier duurt, zou me niet helpen.
Tijden veranderen en de seizoenen zijn ook niet meer wat ze geweest zijn, suste ik mezelf.

Uitnodigend kon je de aanblik van de tuin niet noemen.
De winter zat nog op zijn gerimpeld vel, de (winter)slaap steevast in de ogen.
Kortom we waren beiden, voelde ik instinctief, in de grond niet klaar voor de grote lentebeurt.
Dit ging pijn doen.

*** Oh, Deugd der deugden

Verstand op nul, blik op oneindig bij elke spadesteek die ik de grond toebracht tot er voldoende opgeruimde ruimte was geschapen voor het edele zaadgoed der vlinder-bloem-igen.
Toen het zover was, leek de veer in mijn onderrug afgeknapt, ikzelf rijp om het weekend verder door te brengen bij de rest van de houten planken.
'Wanneer ga jij eindelijk je verstand eens leren gebruiken?
Gelijk een halve zot vlieg je erop los, weet je van geen ophouden en dan sta je stom dat je creveert van de rugpijn.'
Verstand op nul ... ik kan haar geen ongelijk geven.
Ik heb weer gezondigd tegen de moeder aller deugden.

*** Bezonnenheid (*)

De hoedanigheid waardoor men op de juiste manier kan afwegen wat voor de mens goed of slecht is en bijgevolg kan handelen zoals het betaamt.
M.a.w. handelen met gezond verstand in dienst van een goede wil.
Van de Oudheid tot en met de Middeleeuwen bestempelde men haar als 1 van de 4 kardinale deugden.
Meer nog de deugd die van de 3 andere de leidraad dient te zijn, als het ware de voorwaarde voor alle andere deugden.
Geen ware 'moed', 'matigheid' noch 'rechtvaardigheid' zonder bezonnenheid.
Wat het instinct voor het dier is of de voorzienigheid bij de goden, is de bezonnenheid voor de mens.
Wees bedachtzaam, oplettend en oppassend in 't algemeen en rond het voorjaar in 't bijzonder want het is deze deugd die, gezien het moderne leven, het noodzakelijkst is geworden.
Zij vormt de basis voor een nieuwe en broodnodige moraal: ˇˇn die niet gebaseerd is op schuld maar op verantwoordelijkheid.
De jaren zestig hebben gelukkig vele (schijn)heilige huisjes weten in te trappen maar vooraleer alle kindjes met het vuile badwater zijn weggegooid, moeten we dringend onze basisregel lichtjes wijzigen: "Het is NIET verboden te verbieden."

*** Moraal van dit verhaal

Het is onbezonnen alleen naar de moraal (of je vrouw) te luisteren en het is immoreel onbezonnen te zijn.

---
(*)
Petit traitˇ des grandes vertus - Presses Universitaires de France (1995)
of voor ons 'Kleine verhandeling over de grote deugden' - Uitg. Atlas (1997)
Andrˇ Comte-Sponville (doceert filosofie aan de Parijse Sorbonne)